VETPRIMA Annual Conference 2025 Overcoming Digestive Disorders in Cats

September 4, 2025

บรรยายโดย: อ.น.สพ.ดร.เสลภูมิ ไพเราะ

Overcoming Digestive Disorders in Cats

แมวเมื่อเทียบกับสุนัข

Higher dietary requirement for essential AAs (especially taurine, arginine, cysteine, tyrosine) ถ้าขาดบางตัวส่งผลเกิด hepatic lipidosis
ถ้าแมวเป็น EPI จะขาด intrinsic factor เนื่องจากสร้างที่ pancreas ที่เดียว
แมว common bile duct กับ pancreatic duct เปิดร่วมกัน -> เกิด triaditis ได้

Feline Chronic GI Disorders

GI signs of >3 weeks duration
สาเหตุ: Intestinal parasites, Extra-GI causes, Food responsive enteropathy (FRE), Idiopathic IBD, Antibiotic responsive enteropathy (ARE), Small cell lymphoma (SCL), Non-responsive enteropathy
อาการ: Weight loss (small intestine disorder), Vomiting, Anorexia, Diarrhea

Diagnostic

Tier 1: ประเมินสุขภาพทั่วไป + คัดกรอง

Minimum data base (CBC, Chemistry, UA): Albumin, globulin
Fecal testing (+/- deworming)
Retrovirus
T4 (> 6yrs) (hyperthyroid ส่งผลต่อ intestinal motility)
fPLI
fTLI (if available)
Cobalamin/folate

Tier 2

Food trial
Screening for infectious disease
Diagnostic imaging
- Ultrasound: ความกว้างของ Muscularis : Submucosa ปกติจะ 1:1
- ถ้าเกิด cellular infiltration -> muscularis จะหนาขึ้น
- กลุ่ม IBD (lymphoplasmacytic infiltration), small cell lymphoma แทรกเข้าไปในชั้น muscularis
- pythiosis ทำให้ loss of layer
- Check point: normal wall layer? what layer of wall thickening? FB? lacteal dilate? ileus? corrugated?
Dysbiosis Index (if available)

Tier 3

GI biopsy
Sequential treatment trials for chronic enteropathy
- dietary manipulation: เริ่มด้วยอาหาร highly digestible diet หรือถ้าสงสัย food allergy ใช้ hydrolyzed protein
- probiotic supplement
- แมวมี strong immune response
- ถ้าอาการรุนแรง และ ultrasound มีแนวโน้มเป็น cellular infiltration, corrugated -> สงสัย IBD, lymphoma -> treat trial ด้วย immunosuppressive drug
- ถ้าเป็นไปได้ควรทำ histopath ด้วย
- แนะนำให้ rehydration ก่อนให้ steroid โดย start ด้วย anti-inflammation dose (1 mg/kg/day)
- งานวิจัยให้อาหาร highly digestible diet สูตร low fat และ medium fat ให้ผลการรักษาไม่แตกต่างกัน

Dysbiosis

สาเหตุ: feline IBD, imbalance of BAs
งานวิจัย: Efficacy of probiotic, prebiotic, synbiotic and postbiotic supplementation on gastrointestinal health in cats
- probiotic มีประโยชน์ใน acute diarrhea
- synbiotics มีประโยชน์ใน chronic diarrhea
- ใช้ร่วมกับการรักษาอื่นได้อย่างปลอดภัย

Immunosuppressive Agents

อาการและ ultrasound บ่งชี้ว่าควรใช้ immunosuppression
ควรเก็บ biopsy และทำ treat trial
เป้าหมายของ biopsy:
- เพื่อยืนยันว่าไม่มีโรคอื่นที่เป็นข้อจำกัดของการใช้ steroid
- เพื่อยืนยันโรคที่ต้องการ special treatment เช่น adrenocarcinoma, lymphoma

Intestinal Biopsy

IBD กับ small cell lymphoma ultrasound คล้ายกัน
biopsy ช่วยแยก histopath ได้ แต่บางกรณีไม่ยืนยัน
ใช้การย้อมสี Immunohistochemistry (IHC) ยืนยัน small cell lymphoma

Causes of Chronic Diarrhea That May Be Associated with a Normal Biopsy Result

dysbiosis
primary deficiencies of brush border enzymes (e.g., lactase, sucrase)
dietary indiscretion
food intolerance
motility disorders / irritable bowel-like syndromes
toxigenic/secretory diarrhea
focal disease
various causes of chronic intestinal pseudo-obstruction (if endoscopic biopsy)
extraintestinal disorders

เรียบเรียงโดย
สพ.ญ. ปริยากร โชคณาโรจน์วงศ์

คำแนะนำจากทีมสัตวแพทย์ Vetprima

หากพบแมวที่มีอาการ GI signs นานกว่า 3 สัปดาห์ ควรเริ่มจากการตรวจเบื้องต้นตาม Tier 1 และค่อย ๆ ดำเนินตามขั้นตอนการวินิจฉัย โดยไม่ควรเร่งใช้ immunosuppressive treatment จนกว่าจะมั่นใจว่าไม่มีข้อห้าม และควรให้ความสำคัญกับการ rehydration ก่อนเริ่มใช้ steroid เสมอ นอกจากนี้การเลือกใช้สูตรอาหารที่ย่อยง่ายหรือ hypoallergenic ร่วมกับ probiotic หรือ synbiotic อาจช่วยลดความจำเป็นของยาได้ในบางกรณี

อาหารสูตรทางเดินอาหารสำหรับแมว